Doorspoelen met havenwater

Iets wat uit de brieven van Waternet tot nu toe niet gebleken is, is dat de vernieuwing van de waterleidingen onder de steigers gepaard gaat met – watermeters! In alle talen wordt ook gezwegen over wat we straks voor ons drinkwater zullen moeten betalen.

Energie aan boord, aflevering 32

Er is niets mis mee als je ervoor betaalt en op zich is het redelijk als de grootste verbruikers het meeste betalen. Per slot van rekening heeft het milieu er baat bij als de consument manieren zoekt om minder water te gebruiken, al is het maar om geld te besparen.

Een voor de hand liggende besparingsmaatregel voor ons bootbewoners is water uit de haven te gebruiken voor die doeleinden waar water nodig is, maar niet per se gezuiverd drinkwater. Denk aan water voor de planten, voor het schoonmaken van de boot of steiger en … voor het doorspoelen van de wc! Vooral dat laatste is iets wat iedereen doet, meestal meerdere malen per dag en met behoorlijke hoeveelheden water. Men heeft dat uiteraard niet nu pas in de gaten, anders zouden wc’s met plasknoppen nooit ontstaan zijn! Maar zelfs daarmee is de gerealiseerde besparing een druppel op een gloeiende plaat.

Grijpgraag
Zo is het gekomen dat de redactie een verzoek ontving van onze buurman/lezer Bert Gremmen om advies te geven over de technische mogelijkheden om de wc met havenwater door te spoelen. Deze buurman had al eerder advies gevraagd bij een handelaar in loodgietersgoederen, die hier naamloos zal blijven. Aan onze buurman werd voorgesteld dat hij een zogenaamde hydrofoorpomp zou kunnen kiezen, die een bescheiden 475 euro (!) zou kosten. Als hij die pomp zelf zou installeren met alles wat erbij komt kijken zou hij voor rond de 700 euro de klus hebben kunnen klaren!

De vraag die daarbij de kop opsteekt, is hoeveel keer moet je de wc doorspoelen voordat je die 700 euro terugverdient? En … als je niet meer de jongste bent, leef je er lang genoeg voor?

Gevoelig
Nu was ik niet bereid om zonder enig nadenken hier een eigen advies over te geven, want de kwestie heeft meerdere haken en ogen. Je praat hier over iets waarmee je water uit de haven je boot in wilt pompen – het tegenovergestelde van wat normaal gesproken wenselijk is! Hoe je het doet moet dan héél goed geregeld worden. Een maatregel waarmee je een paar tientjes per jaar bespaart mag er niet vanwege een of ander onvoorzien manco toe leiden dat je woning straks op de bodem ligt.

De hedendaagse mens heeft de neiging om dit soort risico’s in te dekken door een reeks technische maatregelen te nemen: er moet uiteraard een vlotter in de spoelbak zijn die de pomp uitzet als de bak vol is. Maar wat als de vlotter gecorrodeerd of vies is en het niet meer doet? Dat zal je uiteraard overkomen op de vijfde dag van je tweeweekse vakantie op Bali, zodat je het probleem pas merkt als je woonkamer al onder de golven verdwijnt.

Okee, dan moet er dus een sensor op de vloer geplaatst worden die iets doet als het daar nat wordt …

Hmm, voor je ’t weet wordt het net zoiets als bij dat Franse vliegtuig een paar jaar geleden. Het vermoeden is dat er zoveel technische barrières waren gekomen tussen de piloten en hun taak, het echte vliegen, dat ze niet meer in staat waren om hun werk behoorlijk te doen.

K.I.S.S.
Dat is een Engelse uitdrukking uit de computerwereld van de jaren ’80 en het heeft niets met zoenen van doen. ‘Keep It Simple & Stupid’ – doe maar gewoon dom en eenvoudig! Conform die gedachte kwam ik tot het volgende: neem een pomp die je op de een of andere manier onder de waterlijn plaatst (dan moet de stroomvoorziening wel waterdicht zijn, maar als daar iets mis mee is, dan slaat de stop door en er kan geen verdere ellende volgen en in ieder geval is er geen terugslagklep nodig om het leeglopen van de pomp tegen te gaan) en dan moet er een slang of zoiets aangebracht worden om het water naar de spoelbak te vervoeren. Die moet via een gat in de muur naar binnen lopen. Daar is niets bijzonders of risicovol aan – iedere doe-het-zelver kent de truc, als de installatie maar niet de neiging heeft om te gaan lekken!

Tenslotte: hoe zorg je dat de pomp op de juiste tijdstippen aan en uit gaat? Héél dom en eenvoudig: je monteert een drukknop aan de muur in de wc en degene die het toilet wil doorspoelen drukt gewoon op de knop. Wat kan er fout gaan? Knop te lang ingedrukt? Dan merk je dat en je laat de knop los om de dweil te pakken. Flauwvallen? Dan laat je de knop vanzelf los. Vergeten de knop op de spoelbak zelf in te drukken? Dan doet de volgende klant dat vast wel!

Als je echt zorgen maakt (dat bijvoorbeeld de knop blijft hangen) dan kan er een ‘paniekschakelaar’ in serie met de drukknop worden gemonteerd.

Als geroepen
Nu bleef ik maar rondlopen met de gedachte een betaalbare manier te zoeken om een uit een kapotte wasmachine gescharrelde pomp onder de waterlijn te kunnen monteren zonder dat er van alles en nog wat fout zou kunnen gaan. Helaas kwam er geen enkel idee in me op en ik besloot wat boodschappen te gaan doen. Zo kwam ik in de AldiMarkt in Buitenveldert terecht en tot mijn verbijstering zag ik dat ze een tuinvijverpompje in voorraad hadden voor het heel aardige bedragje van € 21,99! Het ding is in bijna alle opzichten geknipt voor onze spoelbak-toepassing. De enige mogelijke tekortkoming is dat erbij staat dat hij niet hoger dan 2 meter kan pompen – maar voor de meesten onder ons is dat – denk ik – geen bezwaar.

Ik heb er meteen een gekocht om thuis te onderzoeken. Het pompje is gemaakt om onder water te draaien (moet zelfs, in verband met koeling en smering) en de motor is het toppunt van het technische vernuft: permanent-magneet rotor en in hars gegoten stator inclusief elektrische aansluiting. Alles wat aan het water wordt blootgesteld is óf roestvrijstaal óf plastic. Een bio-actieve filter zit er ook in.

Duitse degelijkheid …
Het pompje heeft drie jaar garantie en wordt door het Duitse Aldi gedistribueerd maar wordt in China gemaakt. De bedoeling is dat deze min of meer continu draait (fontein in tuinvijver) maar voor ons doel zal het incidentele draaien alleen maar voordeel hebben. Je krijgt er een snoer bij van tien meter (vereist vanwege een of ander EU veiligheidsvoorschrift) maar juist uit veiligheidsoverwegingen zou je het grootste deel daarvan af moeten knippen en er een weerdichte stekker opzetten. Wat je overhoudt kan meteen als mooi rubberen verlengsnoer worden gebruikt (waarvoor je anders al een euro of vier zou moeten dokken).

De verpakking bevat alles wat je nodig hebt om er een tuinslang op aan te sluiten (alsmede een aantal spuitstukken voor de tuinvijvertoepassing). Voor de rest (wanddoorvoer, invoer spoelbak, weerdicht stopcontact aan de buitenkant) kan een ieder zijn eigen weg vinden. De foto laat zien hoe je de pomp in de plomp kunt hangen: gewoon een touw aan het handvat vastbinden – of anders het handvat verwijderen en iets anders aan de opstekende draadeinden vastmaken. De pomp zal het langst meegaan als hij rechtop blijft hangen.

Eenvoudig veilig
Over de veiligheidsvoorzieningen: zoals reeds gezegd is het allerveiligste dat je kunt bedenken, dat je gewoon op een knop (aan de muur in de wc) drukt om de pomp te laten gaan. Als je hoort dat de spoelbak vol is dan laat je de knop los. Kan niet fout gaan! Het betekent wel dat de bedrading van het stopcontact buiten, via de drukknop binnen moet lopen. Strikt genomen moet dat in een ‘natte’ ruimte via een relais op zwakstroom geregeld worden maar als de drukknop waterdicht is en goed geaard, dan loop je geen risico.

Deze pomp heeft een debiet van 1750 liter per uur bij nul hoogteverschil, en nul liter per uur bij twee meter. Volgens de verpakking bedraagt het debiet 437 liter/uur bij 150 cm hoogteverschil, wat omgerekend ruim 7 liter per minuut is. Een spoelbak van 4 liter is dus na 35 seconden vol. Dat lijkt me niet te lang om op de knop te moeten drukken. Voor de kleine boodschap hoef je toch geen volledige spoeling te doen en in het andere geval heb je tijd zat om op de knop te drukken.

De ‘normale’ drinkwaterleiding naar het toilet toe moet je niet slopen – want je zult er tijdens strenge vorstperioden op terug moeten vallen. Er moet wel een afsluitkraantje in die leiding komen als dat niet al aanwezig is.

Verklikker
Als je je zorgen maakt dat je niet weet wanneer de bak vol is, dan is het vrij eenvoudig om iets in elkaar te knutselen dat op batterijen werkt en een ledje laat branden als het waterniveau de bovenkant van de spoelbak nadert. Daarvoor is het voldoende om de bedrading van het ledje door te knippen en de twee vrije eindjes dichtbij elkaar op de juiste hoogte in de spoelbak te hangen. Water geleidt voldoende om het ledje te laten oplichten als de draden erin gedompeld zijn. Als je de volle felheid van het licht wilt zien moet je drie in plaats van twee batterijtjes gebruiken want het water geeft wel enige weerstand.

Uitgebreider
Ik heb nog verdere mailberichten met Bert uitgewisseld en zijn ambities zijn inmiddels een stapje hoger: om niet alleen de wc maar ook de andere toepassingen bedienen die geen drinkwater nodig hebben, waaronder planten water geven (tenminste de buitenplanten) en de hogedrukspuit van water voorzien. Hiervoor is een soort waterpomp in de handel die automatisch aanslaat als je de kraan opendoet en afslaat als je ‘m weer sluit. Op zich is er niets mis met dit idee, alleen wil je zeker zijn dat alles naar behoren werkt. Een potentieel nadeel is dat het havenwater in de leidingen kan blijven hangen, waardoor je problemen kunt krijgen vanwege algengroei en dergelijke.

Als we nog vermeldenswaardige informatie over deze benadering krijgen, zullen we er uiteraard in het volgende nummer van de Nieuwsbrief over vertellen.

Dave

Plaats een reactie